Türkiye İngiltere Çifte Vergilendirme Anlaşması | Yatırımcı & Çalışan Rehberi

İngiltere Turist Vizesi Nasıl Alınır? Adım Adım Rehber ve Kritik İpuçları

Türkiye İngiltere Çifte Vergilendirme Anlaşması, iki ülke arasındaki ekonomik ilişkilerin önemli bir parçasıdır. Özellikle son yıllarda artan ticaret hacmi ve karşılıklı yatırımlar, bu anlaşmanın önemini daha da artırmıştır. Peki, bu anlaşma tam olarak ne anlama geliyor? Türkiye'den İngiltere'ye yatırım yapanlar veya İngiltere'de çalışan Türk vatandaşları için ne gibi sonuçlar doğuruyor?Bu yazıda, Türkiye İngiltere Çifte Vergilendirme Anlaşması'nın temel prensiplerini, kimleri kapsadığını ve farklı gelir türleri üzerindeki etkilerini detaylıca ele alacağız.

Çifte Vergilendirme Önleme Anlaşması (ÇVÖA) Nedir?

Çifte Vergilendirme Önleme Anlaşmaları (ÇVÖA), en basit tanımıyla, iki farklı ülkede elde edilen aynı gelir üzerinden iki kez vergi ödenmesini engellemeyi amaçlayan uluslararası sözleşmelerdir.

Bu anlaşmaların temel hedefleri şunlardır:

1. Gelirin sadece bir ülkede vergilendirilmesini sağlamak veya,
2. Bir ülkede ödenen verginin, diğer ülkedeki vergi yükümlülüğünden mahsup edilmesine olanak tanımak.
3. Vergi kaçakçılığını önlemek ve ülkeler arası bilgi değişimini sağlamak.
4. Yatırım ve ticareti teşvik etmek için hukuki belirlilik sağlamak.

Türkiye ve Birleşik Krallık arasında da bu amaçlara hizmet eden, gelir ve sermaye üzerinden alınan vergilerde çifte vergilendirmeyi önleyen bir anlaşma yürürlüktedir.

Anlaşmanın Kapsamı: Vergi Mukimliği Kavramı

Türkiye İngiltere Çifte Vergilendirme Anlaşması'nın hükümlerinden yararlanabilmek için öncelikle hangi ülkede vergi mukimi olduğunuzun belirlenmesi gerekir. Vergi mukimliği, bir kişinin veya kurumun vergi açısından hangi ülkeye karşı sorumlu olduğunu ifade eder.

1. Türkiye'de Mukimlik: Genellikle Türkiye'de yerleşik olanlar veya bir takvim yılı içinde Türkiye'de devamlı olarak altı aydan fazla oturanlar Türkiye mukimi sayılır.
2. İngiltere'de Mukimlik (UK Tax Residency): İngiltere'de ise durum biraz daha karmaşıktır ve genellikle ülkede geçirilen gün sayısı (Statutory Residence Test) ve diğer bağlara göre belirlenir.

Önemli: Bir kişi veya kurumun her iki ülkede de mukim sayılması durumunda (çifte mukimlik), anlaşmadaki "tie-breaker" kuralları devreye girer. Bu kurallar sırasıyla daimi mesken, hayati menfaatlerin merkezi, mutat mesken ve vatandaşlık gibi kriterlere bakarak kişinin yalnızca tek bir ülkede mukim sayılmasını sağlar. Vergi mukimliğinizin doğru tespiti, anlaşmanın uygulanması açısından hayati önem taşır.

Türk Yatırımcılar ve Çalışanlar İçin Anlaşmanın Pratik Etkileri

Türkiye İngiltere Çifte Vergilendirme Anlaşması, farklı gelir türleri için vergilendirme yetkisinin hangi ülkeye ait olduğunu veya nasıl paylaşılacağını belirler. İşte bazı önemli gelir türleri ve anlaşmanın etkileri:

Ticari Kazançlar (İşletme Kârları)

Bir Türk şirketinin İngiltere'deki faaliyetlerinden elde ettiği kâr, genellikle yalnızca Türkiye'de vergilendirilir. Ancak, şirketin İngiltere'de bir "işyeri" (permanent establishment) varsa, bu işyerine atfedilebilen kâr İngiltere'de de vergilendirilebilir.

1. İşyeri Nedir? Yönetim yeri, şube, ofis, fabrika, atölye gibi sabit bir iş yerini ifade eder. İnşaat projeleri gibi belirli süreyi aşan faaliyetler de işyeri oluşturabilir.
2. Bu durumda çifte vergilendirmeyi önlemek için Türkiye, İngiltere'de ödenen vergiyi genellikle mahsup eder.
3. İngiltere'de şube açma veya şirket kurma süreçleri hakkında detaylı bilgiye İngiltere'de Şube Açma ve Bağlı Şirket Kurulumu sayfamızdan ulaşabilirsiniz.

Temettüler (Kâr Payları)

Bir İngiliz şirketinden kâr payı (temettü) elde eden Türkiye mukimi bir kişi veya kurumun bu geliri hem İngiltere'de hem de Türkiye'de vergilendirilebilir. Ancak anlaşma, İngiltere'nin uygulayabileceği stopaj (kaynakta kesinti) vergi oranını sınırlar.

1. Anlaşma genellikle bu oranı %15 veya %20 gibi (şirketteki pay oranına göre değişebilir) daha düşük seviyelerde belirler.
2. Türkiye mukimi, bu geliri Türkiye'de beyan ederken, İngiltere'de ödenen vergiyi mahsup etme hakkına sahip olabilir.
3. Yatırımcılar için vergi planlaması hakkında Şirket Vergi Kaydı (HMRC) ve Vergi Planlaması hizmetlerimizi inceleyebilirsiniz.

Faiz Gelirleri

Benzer şekilde, İngiltere kaynaklı faiz geliri elde eden bir Türkiye mukimi için de anlaşma, İngiltere'nin uygulayabileceği stopaj vergi oranına bir üst sınır getirir (genellikle %10 veya %15 civarında).

1. Bu gelir Türkiye'de de vergiye tabi olabilir.
2. Yine, çifte vergilendirmeyi önlemek için mahsup yöntemi uygulanır.
3. İngiltere'deki yatırım hizmetlerimizle ilgili İngiltere'de Yatırım Hizmetleri sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.

Gayrimaddi Hak Bedelleri (Royalty)

Patent, ticari marka, telif hakkı gibi gayrimaddi hakların kullandırılması karşılığında İngiltere'den elde edilen gelirler için de anlaşma, İngiltere'nin uygulayacağı stopaj oranını sınırlar (genellikle %10).

1. Bu gelir Türkiye'de de beyan edilir ve ödenen vergi mahsup edilebilir.
2. Marka ve patent tescili konusunda İngiltere'de Marka ve Patent Tescili hizmetimizden yararlanabilirsiniz.

Maaş ve Ücret Gelirleri (Bağımlı Faaliyetler)

Türkiye mukimi bir kişinin İngiltere'de çalışarak elde ettiği maaş ve ücret gelirleri genellikle İngiltere'de vergilendirilir.

Ancak, aşağıdaki şartların tümü sağlanırsa, bu gelir sadece Türkiye'de vergilendirilebilir:

1. Çalışanın ilgili mali yıl içinde İngiltere'de toplam 183 günden fazla bulunmaması.
2. Ödemenin İngiltere mukimi olmayan bir işveren tarafından veya onun adına yapılması.
3. Ödemenin işverenin İngiltere'deki bir işyerinden yapılmaması.

• Bu kurallar, özellikle kısa süreli görevlendirmeler için önemlidir.
• İngiltere'de çalışmak için gerekli vizeler hakkında Skilled Worker Vizesi ve diğer İngiltere Vize Danışmanlığı hizmetlerimize göz atabilirsiniz.

Gayrimenkul Gelirleri

İngiltere'de bulunan bir gayrimenkulden elde edilen gelirler (kira geliri, değer artış kazancı vb.) her zaman İngiltere tarafından vergilendirilebilir.

1. Türkiye mukimi bu geliri Türkiye'de de beyan etmek durumundadır.
2. Çifte vergilendirmeyi önlemek için İngiltere'de ödenen vergi Türkiye'deki vergiden mahsup edilir.
3. İngiltere emlak piyasası ve yasal süreçler hakkında İngiltere Emlak Kategorisi sayfamızda bilgi bulabilirsiniz.

Çifte Vergilendirme Pratikte Nasıl Önlenir?

Anlaşma kapsamında çifte vergilendirmeyi önlemek için genellikle iki temel yöntem kullanılır:

1. İstisna Yöntemi (Exemption Method): Bir ülkede vergilendirilen gelir, diğer ülkede vergiden istisna tutulur. Bu yöntem Türkiye-İngiltere anlaşmasında daha az kullanılır.
2. Mahsup Yöntemi (Credit Method): Gelirin elde edildiği kaynak ülkede ödenen vergi, mukim olunan ülkede hesaplanan vergiden indirilir. Türkiye-İngiltere anlaşmasında ağırlıklı olarak bu yöntem kullanılır. Yani, İngiltere'de elde ettiğiniz bir gelir için orada vergi ödediyseniz, bu vergiyi Türkiye'deki vergi borcunuzdan düşebilirsiniz (belirli sınırlar dahilinde).

Bu yöntemlerden yararlanmak için vergi beyannamelerinin doğru ve eksiksiz doldurulması ve gerekli belgelerin (örneğin, diğer ülkede ödenen vergiye dair makbuzlar) sunulması şarttır.

Anlaşmanın Türk Yatırımcı ve Çalışanlar İçin Faydaları Nelerdir?

Türkiye İngiltere Çifte Vergilendirme Anlaşması'nın sağladığı temel avantajlar şunlardır:

1. Vergi Yükünün Azaltılması: Özellikle temettü, faiz ve royalty gibi gelirlerde daha düşük stopaj oranları uygulanmasını sağlar.
2. Hukuki Güvence: Vergilendirme kurallarını netleştirerek yatırımcı ve çalışanlar için öngörülebilirlik sağlar.
3. Çifte Vergilendirmenin Önlenmesi: Aynı gelirin iki kez vergilendirilmesi riskini ortadan kaldırır.
4. Uluslararası Ticaret ve Yatırımın Kolaylaştırılması: Vergi engellerini azaltarak iki ülke arasındaki ekonomik ilişkileri teşvik eder.

Dikkat Edilmesi Gerekenler

Türkiye İngiltere Çifte Vergilendirme Anlaşması önemli avantajlar sunsa da, dikkat edilmesi gereken noktalar vardır:

1. Karmaşıklık: Anlaşma hükümleri ve uygulaması detaylı ve teknik olabilir.
2. Doğru Beyan: Gelirlerin ve ödenen vergilerin her iki ülkede de doğru şekilde beyan edilmesi kritik önem taşır.
3. Profesyonel Destek: Mukimlik statüsünün belirlenmesi, anlaşmanın doğru yorumlanması ve mahsup haklarının kullanılması gibi konularda uzman desteği almak olası hataları ve vergi kayıplarını önler. Özel Danışmanlık Hizmetleri sayfamızdan bize ulaşabilirsiniz.
4. Güncel Kalma: Vergi mevzuatı ve anlaşma yorumları zamanla değişebilir. Güncel bilgileri takip etmek önemlidir.

Resmi Kaynak: Anlaşmanın tam metni ve ilgili güncel bilgilere Birleşik Krallık Hükümeti'nin resmi web sitesinden ulaşabilirsiniz: Turkey: Tax Treaties - GOV.UK

Sonuç

Türkiye İngiltere Çifte Vergilendirme Anlaşması, iki ülke arasında faaliyet gösteren bireyler ve işletmeler için vazgeçilmez bir hukuki çerçevedir. Anlaşma, vergi yükünü hafifletme ve çifte vergilendirmeyi önleme potansiyeli taşır. Ancak, anlaşmanın hükümlerinden tam olarak yararlanabilmek için vergi mukimliğinin doğru tespiti ve gelir türlerine göre uygulanacak kuralların bilinmesi şarttır.

Karmaşık yapısı nedeniyle, spesifik durumunuza en uygun vergi stratejisini belirlemek ve haklarınızı korumak için Legatus Legal gibi hem Türk hem de İngiliz vergi sistemine hakim profesyonellerden destek almanız tavsiye edilir.