İngiltere’de İlk Çalışanınızı İşe Alırken Dikkat Etmeniz Gerekenler: Kapsamlı Rehber

İngiltere'de İlk Çalışanınızı İşe Alırken Dikkat Etmeniz Gerekenler: Kapsamlı Rehber

İngiltere'de şirketinizi kurdunuz ve büyümenin bir sonraki adımı olan ilk çalışanınızı işe almaya hazırsınız. Bu heyecan verici süreç, aynı zamanda Birleşik Krallık'ın iş hukuku İngiltere kuralları çerçevesinde önemli yasal sorumlulukları da beraberinde getirir. Hatalı atılacak bir adım, gelecekte ciddi para cezaları ve yasal sorunlarla karşılaşmanıza neden olabilir. Bu rehber, İngiltere'de işe alım sürecinde A'dan Z'ye dikkat etmeniz gerekenleri açıklayarak, süreci sorunsuz yönetmenize yardımcı olacaktır.Bu süreç, doğru adayı bulmaktan çok daha fazlasını içerir. Yasalara uygun bir İngiltere iş sözleşmesi hazırlamak, "Right to Work" kontrollerini yapmak ve vergi sistemine doğru kayıtları oluşturmak, en temel işveren sorumlulukları UK arasında yer alır. Gelin bu adımları detaylı bir şekilde inceleyelim.

İşe Alım Sürecinin Temel Adımları: Nereden Başlamalısınız?

İşe alım kararı verdiğinizde, organize bir şekilde ilerlemek kritik öneme sahiptir. Sürecin en başında net bir yol haritası çizmek, hem sizin hem de aday için stresi azaltır.

1. İş Tanımını Oluşturun: Pozisyonun gerektirdiği görev ve sorumlulukları net bir şekilde belirleyin.

2. Maaş Skalasını Belirleyin: Pozisyon için adil bir maaş aralığı oluştururken, yasal asgari ücreti (National Minimum Wage) mutlaka göz önünde bulundurun.

3. İlanı Yayınlayın: İş ilanınızı ilgili platformlarda yayınlayarak aday başvurularını toplamaya başlayın.

4. Mülakatları Gerçekleştirin: Adayları değerlendirmek için yapılandırılmış mülakatlar düzenleyin.

5. İş Teklifi Yapın: En uygun adaya resmi bir iş teklifinde bulunun.

Bu adımların her biri, yasal çerçevelere uygun şekilde yönetilmelidir. Özellikle iş teklifi aşaması, hukuki bir bağlayıcılık kazanabilir.

1: İş Teklifi Mektubu (Job Offer Letter) Hazırlama

Doğru adayı bulduğunuzda, ilk resmi adım iş teklifi mektubu göndermektir. Bu mektup, genellikle "şartlı" (conditional) veya "şartsız" (unconditional) olarak düzenlenir.

1. Şartlı Teklif (Conditional Offer): Teklifin geçerli olması, adayın belirli şartları (örneğin, tatmin edici referanslar, "Right to Work" kontrolünün başarıyla tamamlanması) yerine getirmesine bağlıdır. Bu, işveren için bir güvence sağlar.

2. Şartsız Teklif (Unconditional Offer): Aday teklifi kabul ettiği anda yasal olarak bağlayıcı bir sözleşme oluşur.

Teklif mektubunuzda pozisyon, başlangıç tarihi, maaş gibi temel bilgileri net bir şekilde ifade etmeniz önemlidir. Bu süreçte hukuki danışmanlık almak, olası yanlış anlaşılmaların önüne geçer. Legatus Legal, İngiltere'de iş hukukukonusunda size profesyonel destek sunabilir.

Yasal Zorunluluklar: İngiltere'de İşveren Olmanın Sorumlulukları

İngiltere'de birini işe aldığınız andan itibaren yasal olarak bir "işveren" statüsü kazanırsınız. Bu statü, bir dizi yasal yükümlülüğü de beraberinde getirir.

En Kritik Adım: "Right to Work Check" (Çalışma Hakkı Kontrolü)

Birleşik Krallık'ta bir işveren olarak en önemli yasal sorumluluğunuz, işe alacağınız kişinin yasal olarak çalışma izni olup olmadığını kontrol etmektir. Bu kontrol, adayın işe başladığı ilk günden önce mutlaka tamamlanmalıdır. Aksi takdirde, yasa dışı işçi çalıştırdığınız için ağır para cezalarıyla karşı karşıya kalabilirsiniz.

Right to Work check işlemi genellikle iki şekilde yapılır:

1. Manuel Belge Kontrolü: Adayın pasaport veya ulusal kimlik kartı gibi orijinal belgelerini bizzat görerek kontrol etmek ve kopyalarını saklamak.

2. Online Kontrol (Home Office Online Service): Biyometrik ikamet kartı (BRP) veya AB Vatandaşları için Oturum İzni Statüsü (Settled/Pre-Settled Status) gibi dijital statüye sahip adaylar için, adayın size vereceği "share code" (paylaşım kodu) ile online sistem üzerinden kontrol yapmak.

Bu kontrolün nasıl yapılacağına dair güncel ve resmi bilgilere GOV.UK web sitesinden ulaşabilirsiniz. Bu adımı atlamanın getireceği riskler, şirketinizin geleceği için ciddi bir tehdit oluşturur.

İşveren Olarak HMRC'ye Kayıt: PAYE Sistemi

Bir çalışana maaş ödemeye başlamadan önce, HM Revenue and Customs'a (HMRC) işveren olarak kaydolmanız gerekir. Bu kayıt, PAYE (Pay As You Earn) sistemini kurmanızı sağlar. PAYE, çalışanınızın maaşından Gelir Vergisi (Income Tax) ve Ulusal Sigorta (National Insurance) kesintilerini yaparak devlete ödemenizi sağlayan sistemdir.

1. Kayıt Zamanlaması: İlk maaş gününden en geç 4 hafta önce kaydınızı tamamlayabilirsiniz.

2. Gereken Bilgiler: Şirketinizin bilgileri, direktör bilgileri ve ilk çalışanınızın temel bilgileri gerekecektir.

3. Sistem: Kayıt işlemi genellikle HMRC'nin online portalı üzerinden yapılır.

PAYE kaydı, bordrolama (payroll) sürecinin temelini oluşturur ve yasal bir zorunluluktur. Bu konuda hata yapmamak için İngiltere'de şirket yönetimi ve yasal yükümlülükler hakkında bilgi almanız faydalı olacaktır.

İngiltere İş Sözleşmesi (Employment Contract UK) Hazırlama

Her ne kadar bazı temel şartlar sözlü olarak anlaşılabilse de, İngiltere iş sözleşmesi hazırlamak hem işvereni hem de çalışanı koruyan kritik bir adımdır. Yasal olarak, çalışanın işe başladığı ilk gün veya öncesinde, kendisine "written statement of employment particulars" (temel çalışma koşullarını içeren yazılı beyan) sunmanız zorunludur.

Bir employment contract UK belgesi, bu yasal zorunluluğu yerine getirmenin en profesyonel yoludur.

İş Sözleşmesinde Mutlaka Olması Gerekenler

İyi hazırlanmış bir iş sözleşmesi aşağıdaki bilgileri içermelidir:

1. Tarafların Bilgileri: İşveren ve çalışanın adı, adresi.

2. İş Detayları: İş unvanı, işin tanımı, başlangıç tarihi ve çalışma adresi.

3. Maaş Bilgileri: Ödenecek ücret, ödeme sıklığı (haftalık/aylık) ve ödeme tarihi.

4. Çalışma Saatleri: Haftalık çalışma saatleri, günleri ve mola düzenlemeleri.

5. Tatil Hakkı: Yıllık ücretli izin hakkı (yasal olarak tam zamanlı çalışanlar için yılda en az 28 gündür).